इलेक्ट्रिकल बाबा

वीज निर्मिती ते वीज वापरकर्त्यांपर्यंत पोहचे पर्यंत विद्युत उपकेंद्र हे महत्वाची भूमिका बजावत असतात. कमी विद्युत दाबाचे जास्त विद्युत दाबामध्ये रूपांतर करून आणि जास्त विद्युत दाबाचे कमी विद्युत दाबात रूपांतर करून वीज पुढे पाठविण्याचे काम विद्युत उपकेंद्राचे असते. ह्याप्रमाणे पुढे जाणाऱ्या विजेवर नियंत्रण ठेवणे, तसेच आलेल्या व गेलेल्या विजेचे मोजमाप करण्याचे काम सुद्धा येथे होत … Read more

विजेच्या निर्मितीपासून वीज वापरापर्यंत अखिल भारतीय स्तरावर पुष्कळसे नियम घालून दिलेले आहेत. त्यापैकी किमान काही नियमांविषयी आपणास माहिती असणे आवश्यक आहे. म्हणून येथे भारतीय विद्युत नियम 1956 (आय.ई.आर.) जसेच्या तसे देण्याऐवजी त्यांचा सारांश दिलेला आहे. लो व्होल्टेज (कमी दाब) साधारण स्थितीत 250 व्होल्टेज पेक्षा कमी असलेल्या व्होल्टेजला लो व्होल्टेज असे म्हणतात. मिडीयम व्होल्टेज (मध्यम दाब) … Read more

सिंगल फेज इंडक्शन मोटार्स म्हणजे काय? ज्या मोटारी सिंगल फेज सप्लायवर कार्य करतात. त्या मोटारला सिंगल फेज इंडक्शन मोटार असे म्हणतात. अशा मोटारी साधारणत: 1/8 HP पासून 1.5, 2HP पर्यंत रेटींगच्या बनवल्या जातात; आणि अनेक ठिकाणी उपयुक्त असतात. सिलींग फॅन, टेबल फन, रफ्रिजीरेटर, फुट मिक्सर, हेअर ड्रायर्स, पोर्टेबल ड्रिल मशिन, व्हॅक्युम क्लिनर, वॉशिंग मशिन, शिलाई … Read more

ए.सी. सिंगल फेज सप्लाय पध्दती पेक्षा 3 फेजचे युटीलायझेशन मध्ये जास्त फायदे मिळत असतात. त्यामुळे औद्योगिक क्षेत्रात मोठ्या प्रमाणावर ए.सी. 3 फेज वर चालणाऱ्या मोटर्सचाच प्रामुख्याने उपयोग केला जातो. कारण 3 फेज मोटारीची कार्यक्षमता चांगली असते, लोडवर टॉर्क व पॉवर फॅक्टर चांगला असतो, रचना साधी, सोपी व मजबूत असते; दुरुस्तीसाठी या मोटारी सोप्या असतात, चालू … Read more

पॉवर फॅक्टर म्हणजे काय?  |  पॉवर फॅक्टरची व्याख्या कोणत्याही दोन एसी परिमाणांमधील (राशीतील) फेज फरकाच्या कोसाइन गुणांकाला पॉवर फॅक्टर म्हणतात. एसी सर्किटमध्ये पॉवर फॅक्टरचे महत्त्व एसी सर्किट्समध्ये पॉवर फॅक्टरला खूप महत्त्व आहे.  कारण AC सर्किटची शक्ती त्या सर्किटच्या व्होल्टेज, करंट आणि पॉवर फॅक्टरने गुणाकार केली जाते.  सर्किटचा पॉवर फॅक्टर कमी झाल्यास, त्या सर्किटमधील लोडमधून वाहणारा … Read more